FODMAPs. FOD-wattes??!
In de praktijk praten we geregeld over FODMAPs. En nee, dat lees je niet verkeerd: het is echt een woord! Als je aanhoudende buikklachten hebt, dan kunnen FODMAPs belangrijk zijn om op te letten. Maar wat zijn FODMAPs nou eigenlijk?
De letters van het woord FODMAP staan voor Fermenteerbare Oligosacchariden (zoals fructanen, fructo-oligosacchariden en galactanen/galacto-oligosacchariden), Disachariden (zoals lactose - melksuiker in dierlijke zuivel), Monosachariden (zoals fructose in fruit) And Polyolen (zoals sorbitol, mannitol: dit vind je vooral in gezoete producten). Een hoop moeilijke woorden die je meteen weer mag vergeten. Belangrijk is om te weten dat het om specifieke koolhydraatgroepen gaat die slecht tot niet goed worden opgenomen in de darm. Hierdoor kunnen ze bij sommige mensen klachten veroorzaken.
Je hebt er vast weleens van gehoord, maar je zult je misschien afvragen wat koolhydraten nu precies zijn. Vormen van koolhydraten zijn suikers, zetmelen en vezels. Suikers en zetmelen zijn een belangrijke bron voor energie voor het lichaam en vezels zorgen voor een goede darmwerking. Daarom adviseert de Gezondheidsraad dat als je gezond wilt eten, je 40 tot 70% van jouw energie-inname uit koolhydraten kunt halen. Goede en gezonde bronnen zijn volkorenbrood, volkorenpasta, aardappels, peulvruchten, groente en fruit. Maar: in veel van deze producten kun je FODMAPs terugvinden. Voorbeelden zijn appels, bruine bonen, honing en ui.
FODMAPs zijn geen allergenen en ze zijn niet ongezond of slecht voor je. Ze zitten juist ook in veel gezonde voedingsmiddelen! Maar: FODMAPs kunnen dus wel bij sommige mensen
klachten zoals gasvorming, winderigheid, een opgeblazen gevoel of buikpijn veroorzaken. Ook kunnen ze zorgen voor diarree of juist verstopping.
Wat is het FODMAP-arm dieet?
Het FODMAP-arm dieet is laag in de hoeveelheid FODMAPs, speciaal ontwikkeld voor mensen met prikkelbare darm syndroom en voor mensen met coeliakie of chronische darmziekten met klachten van
een prikkelbare darm. Het is bedacht door wetenschappers van de Monash Universiteit in Melbourne (Australië). Uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat het dieet zeer
effectief kan zijn bij buikklachten: ruim 70% van de mensen die dit dieet volgt ervaart vermindering van de buikklachten.
Als je het FODMAP-arm dieet volgt, dan laat je zo'n 2 tot 6 weken allerlei producten weg. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde groentesoorten (zoals broccoli of bloemkool), bepaalde fruitsoorten (zoals gedroogd fruit en watermeloen), zuivel en tarwe. Na de eerste fase van het dieet ga je de weggelaten producten weer introduceren. In deze herintroductiefase blijkt voor welke FODMAP-groep jij precies gevoelig bent. Uiteindelijk is het de bedoeling dat je zoveel mogelijk producten weer gewoon eet. Je volgt vanaf dan een soort "dieet op maat", waarin je de koolhydraten die bij jou klachten geven beperkt.
Is het FODMAP-arm dieet iets voor mij?
Denk jij dat het FODMAP-arm dieet iets voor jou is? Geef het aan tijdens je afspraak met ons of met jouw huisarts. Heel belangrijk is dat we weten dat er geen andere ziekte verantwoordelijk is voor de klachten die je hebt. Daarnaast is het FODMAP-arm dieet geen makkelijk dieet. Goede begeleiding door iemand gespecialiseerd in het FODMAP-arm dieet is essentieel. De diëtist kan advies geven over FODMAP-arme vervangers en variatiemogelijkheden, beoordelen hoe je reageert op het dieet en helpen voorkomen dat je geen voedingstekorten krijgt. Daarnaast kan ze jou van praktische tips voorzien, helpen bij het lezen van etiketten en hoe je om kunt gaan met feestjes, vakantie en uit eten gaan.